Sunđeri

Sunđeri

Sunđeri su životinje iz razdela Spongia (Porifera). Uglavnom su morske, sesilne vrste sa izuzetkom jedne slatkovodne familije. Najčešće su kolonijalni i asimetrični organizmi.

Opšta građa

Tipovi građe:A - askon, B - sikon i C - leukon

Telo sunđera se sastoji od telesnog zida koji sadrži mnogobrojne otvore - pore (otuda naziv Porifera) i zatvara unutrašnju duplju nazvanu spongocel. Voda ulazi kroz mnogobrojne pore u spongocel, a izlazi kroz otvor oskulum.

Telesni zid je izgrađen od dva sloja ćelija:

• spoljašnjeg ektoderma i
• unutrašnjeg endoderma.

Između ovih slojeva se nalazi nećelijska mezogleja. Endoderm oblaže spongocel i sadrži ćelije hoanocite (ćelije sa bičevima), koje se još nazivaju i ćelije sa ogrlicom. Hoanocite zahvataju čestice hrane, dospele vodom, a zatim one prelaze u ameboidne ćelije gde se vare.

Ameboidne ćelije se nalaze u mezogleji i, osim što vare hranu, one mogu da:

• obrazuju skelet,
• daju boju sunđeru tako što se ispunjavaju pigmentom;
• obrazuju polne ćelije.

  Razmnožavanje

  Razmnožavanje sunđera vrši se na dva načina:
  
  • bespolno i
  • polno.
  Bespolno se razmnožavaju:
  • pupljenjem i
  • fragmentacijom (otkidanjem delova tela).
  Pri pupljenju se obrazuju unutrašnji pupoljci - gemule, koje se obrazuju kada nastupe nepovoljni uslovi (zima), padaju na dno gde miruju do proleća kada se iz njih razvija nova jedinka.
  Polno razmnožavanje se vrši obrazovanjem spermatozoida i jajnih ćelija u istoj jedinki (hermafroditi). Oplođenje se vrši između dve jedinke.

  Skelet

  Skelet može biti izgrađen od rožnih vlakana ili mineralnih igala. Rožna materija,spongin, je po hemijskom sastavu bliska svili. Skeletna vlakna time dobijaju elastičnost, a i neophodnu čvrstinu. Mineralne iglice izgrađene od silicijum-dioksida su pravilnog geometrijskog oblika i spajaju se vrhovima građeći nežan, staklast i rešetkasti skelet. Osim toga mineralne iglice kod velikog broja sunđera mogu da budu od kalcijum-karbonata tako da grade čvrst, masivan skelet. Međutim, ima sunđera koji su bez skeleta, ali su jako malih dimenzija što ukazuje koliko je za ove životinje važno prisustvo potpore u njihovom telu.
  Skelet sunđerima daje potporu i štiti ih tako da je samo mali broj ovih životinja bez skeleta. Toliko je za njih karakterističan da se uzima kao kriterijum za njihovu klasifikaciju.
  Može biti izgrađen od:
  • mineralna materija
  • organske materije, spongina.